ثبت طرح صنعتی یکی از مراحل مهم در حفاظت از ایده‌ها و خلاقیت های طراحان و تولیدکنندگان است. اگر شما محصولی با ظاهر جدید و خلاقانه طراحی کرده‌اید، باید بدانید که بدون ثبت طرح صنعتی امکان سوءاستفاده یا کپی برداری توسط رقبا وجود دارد.
به همین دلیل، قانون حمایت از مالکیت صنعتی در ایران این امکان را فراهم کرده تا هر فرد یا شرکتی بتواند با ثبت طرح خود، از حقوق قانونی برخوردار شود و به طور انحصاری از آن بهره‌برداری کند. در این صفحه به صورت کامل با روند، مدارک، هزینه ها و نکات مهم ثبت طرح صنعتی آشنا می‌شوید.
فرایند ثبت در ایران به‌صورت اینترنتی از طریق سامانه مالکیت صنعتی انجام می‌شود.
برای اشخاص حقیقی ارائه شناسنامه و کارت ملی کافی است، اما اگر مالک یک شرکت حقوقی باشد، باید روزنامه رسمی شرکت و اساسنامه نیز ضمیمه شود. علاوه بر این، تصاویر کامل از طرح در ابعاد مختلف و رسید پرداخت هزینه‌های قانونی باید ارائه شود.
ثبت طرح معمولاً حدود یک تا دو ماه زمان می‌برد. گواهینامه ثبت طرح صنعتی در ایران پنج سال اعتبار دارد و امکان تمدید آن برای دو دوره پنج‌ساله دیگر نیز وجود دارد. در نتیجه حداکثر مدت اعتبار یک طرح صنعتی ۱۵ سال خواهد بود.
هزینه ثبت شامل چند بخش است: هزینه ثبت اظهارنامه در سامانه مالکیت صنعتی، هزینه انتشار آگهی در روزنامه رسمی و هزینه صدور گواهینامه. در صورتی که متقاضی از خدمات وکیل یا موسسه ثبتی استفاده کند، حق‌الوکاله هم به این مبالغ اضافه می‌شود.
با ثبت طرح صنعتی، رقبا نمی‌توانند از ظاهر محصول کپیبرداری کنند و مالک طرح از یک انحصار قانونی برخوردار می‌شود. این موضوع نه تنها به افزایش اعتبار برند کمک می‌کند بلکه امکان کسب درآمد از طریق فروش امتیاز یا اعطای نمایندگی را هم فراهم می‌سازد.
ثبت طرح صنعتی اقدامی ضروری برای طراحان و تولیدکنندگانی است که می‌خواهند از محصول خلاقانه خود محافظت کنند. این فرآیند علاوه بر حمایت قانونی، به توسعه برند و افزایش ارزش اقتصادی طرح کمک خواهد کرد. بنابراین توصیه می‌شود قبل از ورود محصول جدید به بازار، مراحل ثبت طرح صنعتی را به‌صورت کامل انجام دهید.
ثبت اختراع مربوط به نوآوریهای فنی و کاربردی محصولات است، در حالی که ثبت طرح صنعتی صرفاً به ظاهر و شکل محصول ارتباط دارد.
ثبت طرح در ایران فقط در داخل کشور معتبر است. برای حمایت بینالمللی باید از طریق معاهده لاهه یا ثبت جداگانه در کشورهای دیگر اقدام شود.
در صورت عدم ثبت، رقبا میتوانند بهراحتی از طرح کپیبرداری کنند و هیچ حمایت قانونی برای مالک وجود نخواهد داشت.